Mickey

Voor degenen die het niet kennen: Groningen is de grootste stad van Noord-Nederland, ruim 700 jaar oud en bekend om z’n graffiti-minded museum en de Groninger koek. Anders dan in de meeste steden in Nederland startte graffiti hier niet vanuit het bekende New Yorkse voorbeeld. In de vroege jaren ‘80 begonnen beruchte Z-Side hooligans hun namen op muren te schrijven. PINOX82, VANDA, GONZO, PILÉ, HARTAX, PILSJE, CLIPS, ROBO, MORZEL, PÉKO, ANT, SNUX, IEP, GIANT, TERROX, JANIX, MIROX, SPIKE, SKIP82, MONKEY, en vele anderen waren overal in de stad te zien. 

PINOX82, twee vrienden en toegewijde Z-Siders, was het meest zichtbaar. Tags werden gezet in rechte letters, vaak vergezeld van een pijl in Z vorm. Pieces waren er nog niet. De ontwikkeling van tags naar pieces is te vergelijken met die in New York midden jaren ‘70. Om op te vallen deed PINOX veel tags met een outline, deze groeiden uit tot piece formaat. Je zag ook veel dat gasten hun initialen in een cirkel met een 3D tot in een punt schreven. Tags ontwikkelden zich van eenkleurig naar tweekleurig in bubble stijl. Maar in het begin was het minder stijl-georiënteerd; je naam neerzetten was het belangrijkst. 

Schrijvers waren niet gegroepeerd in crews maar zetten de naam van de wijk van waar zij afkomstig waren bij hun tag: ZHB (Zeeheldenbuurt), OHB (Oosterhogebrug), VHZ (Vinkhuizen). Als kind zag ik dit allemaal en ik ontkwam er niet aan zelf ook aan de slag te gaan. Rond 1985 kwam er een nieuwere generatie op, en een andere stijl sloop erin. Jongere gasten als SHOKE, J-ROS, UNITED STREET PAINTERS, THE STREET ARTIST, SUMMER TIME ARTIST (PINOX ging ook met zijn tijd mee), SCOEPY+kameraden, SPRAY, en vele anderen. Zij waren geïnspireerd door het boek Subway Art en graffiti in grotere steden als Amsterdam waar de USA heer en meester was. Groningen werd kleurrijk: op de meeste rolluiken zaten pieces, net als bruggen en tunnels naar de buitenwijken toe, de ijsbaan, alles zat er onder en iedereen was zich aan het ontwikkelen en aan het wedijveren in stijl.

De jaren daarna waren magisch: in buurthuizen werden graffitiwedstrijden gehouden, en zelfs de Gemeente Groningen organiseerde een wedstrijd. Schrijvers leerden elkaar kennen en er ontstonden allerlei crews. En in ’87 kwam Style Wars hier in Nederland op tv. En toen barstte de bom! Graffiti was niet meer te stoppen, net als in de rest van Nederland. Getalenteerde schrijvers, zoals OREA, QUASK (voormalig schrijver van de USP), CAB en ROY van de BST-crew deden prachtige kleurenpieces in het zuiden van de stad. Andere crews, zoals de STYLE BOYS en EASTSIDE ARTIST, schilderden in andere delen van de stad. En er waren er nog veel, veel meer. Om maar een paar actieve schrijvers te noemen: THAN, RESON (hij schreef eerder ook al), MAZH, ASTON (a.k.a SPRAY), COAST, DARONE, FORAG, OCHE, AL CAPONE, DECKER, LEROY, EASY (Peko’s broer), SATE, SHY & PINK, AMSL, CREST, BUNCH, BASIC… 

We zaten er allemaal diep in: iedereen ging als een malle. We hingen zondag om 12 uur altijd bij een van de Hall of Fames. En we kregen er maar geen genoeg van om bij Quask thuis naar de video van Style Wars te kijken. We probeerden zoveel mogelijk Subway Arts en Spraycan Arts uit de boekwinkel/bibliotheek te jatten. We pikten verfbussen bij de Kwantum en andere zaken. Via de post wisselden we schetsen uit met andere schrijvers in het hele land. Onze pieces stonden overal.